De dood of de gladiolen.

Een zegevierende wielrenner krijgt op het podium een grote bos gladiolen overhandigd.
De uitdrukking ‘de dood of de gladiolen’ staat dan ook voor de alles-of-niets-instelling van een sportman; erop of eronder; verliezen of winnen (de bloemen).
Deze populaire zegswijze wordt vooral gebruikt tijdens massasprints, wanneer er veel risico’s genomen worden. Doorgaans wordt ze toegeschreven aan wielrenner Gerrie Knetemann (1951-2004), maar het is zeer de vraag of de Kneet ze wel bedacht heeft.
In de oudste teruggevonden vindplaats tot nu toe (1986) gaat het over de Elfstedentocht, terwijl andere citaten van eind jaren tachtig uit de voetbalverslaggeving komen. Volgens sommigen zou Jan Gisbers, de ploegleider van wielerformatie PDM, de uitdrukking midden jaren tachtig gelanceerd hebben.
Anderen vinden dan weer dat ‘de dood of de gladiatoren’ veel correcter zou zijn. Dat komt uit de Romeinse rechtspraak: in plaats van de doodstraf een gevecht met de beste zwaardvechter in de arena.

In de Nijmeegse Vierdaagse, het jaarlijkse internationale wandelfestijn, is ‘de dood of de gladiolen’ sinds de jaren negentig goed ingeburgerd: na een succesvolle afsluiting op de laatste dag beloont het publiek de wandelaars met gladiolen. De weg naar de finish heet die dag zelfs ‘Via Gladiola’.